Grzybobranie

Sezon na grzyby w pełni. Grzybobranie to nie tylko sama przyjemność ze znajdowania wspaniałych, pięknych okazów, ale także aktywność fizyczna na świeżym powietrzu. Temat grzybów jest jednak dość kontrowersyjny, a zdania na ich temat są podzielone.

To jak to w końcu jest – czy warto je spożywać i czy takie hobby jak zbieranie grzybów jest bezpieczne?

O właściwościach prozdrowotnych grzybów pisał już Hipokrates. Dzisiejsza medycyna także wskazuje na pewne właściwości prozdrowotne spożywania posiłków z grzybami, np. mogą regulować poziom cholesterolu całkowitego i LDL. Warto jednak nadmienić, że wśród grzybów wiele z nich jest trująca i łatwo je pomylić z tymi jadalnymi. Poza tym grzyby mogą kumulować metale ciężkie, dlatego tak ważne jest miejsce, gdzie są zbierane.

Grzyby jadalne możemy podzielić na dwie kategorie – grzyby leśne oraz grzyby uprawiane. Do tych pierwszych należą m.in.: borowik szlachetny, koźlarz czerwony, podgrzybek, gąska zielona czy popularne żółte kurki. Do drugiej grupy zaliczamy pieczarki i boczniaki.

Wartości odżywcze grzybów

Grzyby charakteryzują się niską wartością energetyczną, ale dostarczają sporo błonnika. W praktyce jest to bardzo wygodne, bo dają na długo uczucie sytości bez dostarczania zbędnych kalorii. Idealnie pasują zatem do diet redukcyjnych. Szczególnie korzystne połączenie to gulasz grzybowy z kaszą gryczaną i dużym dodatkiem natki pietruszki. Takie danie to bardzo dobry pomysł na obiad.

Kolejnym plusem grzybów jest to, że mają niewielką zawartość tłuszczu. Należy jednak uważać, by nie smażyć ich na dużej ilości oleju, bo chłoną go jak gąbka i stają się bardzo ciężkostrawne. Pomysł na obiad z grzybami w roli głównej? Świetne są grzyby duszone w sosie pomidorowym – to danie znacząco lżejsze i pełne aromatu. Pasuje do łagodnych w smaku kasz, np. do kaszy jęczmiennej czy jaglanej, ale także do ryżu. Mogą być podane jako osobne danie lub jako farsz do warzyw.

Dla wielu osób grzyby są zamiennikiem mięsa. Z jednej strony (smakowej) grzyby mogą z powodzeniem zastępować mięso, a z drugiej strony (żywieniowej) w połączeniu z dodatkiem zbożowym, np. kaszą czy ryżem, dają całkiem dobry profil aminokwasów (tj. cegiełek budujących białko), gdyż są dobrym źródłem lizyny, której brakuje w zbożach. Dania typu risotto z kurkami czy pierogi z grzybami to przykład dobrego wykorzystania poszczególnych aminokwasów, co jest szczególnie ważne dla wegan i wegetarian.

Grzyby są także źródłem witamin, np. ryboflawiny, niacyny, prowitaminy A (grzyby o zabarwieniu żółtym np. kurki) oraz składników mineralnych – potasu czy magnezu.

Dla kogo grzyby nie są polecane?

Warto wiedzieć, że grzyby nie należą do produktów łatwostrawnych, dlatego nie zaleca się ich w dietach osób z delikatnym przewodem pokarmowym, w tym dzieci do lat 7 oraz w żywieniu seniorów. Nie są też polecane kobietom w ciąży. Istnieje też wiele osób, które bardzo źle tolerują wybrane gatunki grzybów – najczęściej dotyczy to kurek, które przez wiele osób nie są w ogóle trawione, powodując nieprzyjemne dolegliwości gastryczne.

Grzybami można się więc cieszyć, ale trzeba to robić w sposób bezpieczny i odpowiedzialny.